Uyku Apnesi Nedir?
Uyku hastalıklarından en yaygın görülen hastalık insomnia diğer adıyla uykusuzluktur. İkinci yaygın görülen hastalık ise uyku apnesi sendromudur. Uyku apnesi kısaca, uyku esnasında solunumun durmasıdır. Uyku apnesi sendromunda, uyku sırasında birkaç saniye süren geçici boğulmalar yaşanabilir.Uyku apnesi sorunu yaşayan kişiler gece birkaç defa uyanabilir, Uyku apnesi yorgunluk ve halsizlik hissine neden olur.
Uyku apnesi olan bireylerde,uyurken nefes birçok kez durup yeniden başlar ve bu durum, vücudun yeterli oksijen almasını engelleyebilir. Uyku sırasında horlayan veya nefes nefese kalan veya gündüz aşırı uyku halinde olan bireylerde, uyku apnesi araştırılmalıdır. Uyku apnesi olan çocuklar aşırı aktif olabilir , veya okulda dikkatlerini toplamakta güçlük çekebilirler.
İki tip uyku apnesi vardır:
- Obstrüktif (Tıkayıcı) uyku apnesi: Uyurken üst solunum yolunuz birçok kez tıkandığında, hava akışını azalttığında veya tamamen durdurduğunda meydana gelir. Bu en yaygın uyku apnesi türüdür. Obezite, büyük bademcikler veya hormon seviyelerinizdeki değişiklikler gibi sebepler , obstrüktif uyku apnesi riskinizi artırabilir.
- Merkezi uyku apnesi: Beyniniz nefes almak için gereken sinyalleri göndermediğinde ortaya çıkar ve obstrüktif uyku apnesine göre daha az yaygındır.
Semptomlar:
- Uyku sırasında başlayan ve kesilen solunum
- Sık sık yüksek sesle horlama
- Uyku sırasında nefes nefese kalma
Aşağıdaki belirtileri kendiniz de fark edebilirsiniz:
- Öğrenme, odaklanma ve tepki verme sorunlarına yol açabilen gündüz uyku hali ve yorgunluğu
- Ağız kuruluğu veya baş ağrısı
- Cinsel işlev bozukluğu veya azalmış libido
- İdrar yapmak için gece boyunca sık sık uyanmak
Obstrüktif uyku apnesi riskini neler artırır?
Yaş: Uyku apnesi her yaşta ortaya çıkabilir, ancak yaşlandıkça riskiniz artar..
Endokrin bozukluklar veya hormon seviyelerindeki değişiklikler: Hormon seviyeleri etkileyebilir. Düşük tiroid hormonları veya yüksek insülin veya büyüme hormonu seviyelerine sahip kişilerde uyku apnesi riski daha yüksektir.
Aile öyküsü ve Genetik: Uyku apnesi kalıtsal olabilir.
Kalp veya Böbrek Yetmezliği: Bu koşullar, boynunuzda sıvı birikmesine neden olabilir ve bu da üst solunum yolunuzu tıkayabilir.
Yaşam tarzı alışkanlıkları: Alkol ve sigara içmek uyku apnesi riskini artırabilir. Alkol, ağız ve boğaz kaslarını gevşeterek üst solunum yolunuzu kapatabilir. Sigara içmek, üst solunum yolunuzda nefes almayı etkileyen iltihaplanmaya neden olabilir.
Obezite: Obezite ve aşırı kilo uyku apnesinin yaygın bir nedenidir. Obez kişilerde boyunlarında üst solunum yolunu tıkayabilecek yağ birikintileri artabilir. Sağlıklı kiloda olmak ve kilo vermek obezitenin neden olduğu uyku apnesini önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Merkezi uyku apnesi riskini artıran faktörler nelerdir?
Yaş: Yaşlandıkça, beynin uyku sırasında nefes almayı kontrol etme şeklindeki değişiklikler uyku apnesi riskini artırabilir.
Aile geçmişi ve genetik: Genler, beyninizin uyku sırasında nefesinizi nasıl kontrol ettiğini etkileyebilir.
Yaşam tarzı alışkanlıkları: Alkol ve sigara içmek, beynin uykuyu veya nefes almayla ilgili kasları nasıl kontrol ettiğini etkileyebilir.
Kilo Vermek Uyku Apnesini İyileştirebilir mi?
Yapılan çoğu araştırma, ideal kiloyu korumanın veya fazla kilosu olan bireylerde kilo vermenin uyku apnesinde iyileşme ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Birçok doktor uyku apnesi olan kişilere ideal kiloda kalmalarını tavsiye etmektedir. Uyku apnesi Amerika Birleşik Devletleri’nde tahmini 22 milyon kişiyi etkilemektedir. Yetişkinlerde obstrüktif uyku apnesi vakalarının yaklaşık %41’i fazla kiloyla ilişkilidir. Uyku apnesi olan çoğu birey fazla kilolu yada obezdir ve kilo kaybının uyku apnesi belirtilerinde belirgin azalma sağladığı bilinmektedir.Fazla kilolardan ve yağlardan kurtulmak bedeni rahatlatır.Kilo kaybıyla daha sağlıklı bir bedene kavuşursunuz. Fazla kilonuz varsa ve uyku apnesi problemi yaşıyorsanız kilo vermeniz tavsiye edilir.Eğer diyetle kilo veremiyorsanız mide botoksu, obezite cerrahi gibi yöntemlerle kilo kaybedebilirsiniz.
